Niekrasow i reforma

W napiętej atmosferze reform przeprowadzonych w 1861 r. Niekrasow stworzył swój pierwszy prawdziwie ludowy poemat Krobecznicy, demonstracyjnie dedykując go prostemu chłopu, towarzyszowi wspólnych polowań ? Gawrile Zacharowowi. W dedykacji tej krył się podtekst natury ogólniejszej. O ile w dotychczasowej twórczości, występując jako rzecznik uciśnionych, przemawiał Niekrasow przede wszystkim do postępowo nastrojonej inteligencji i apelował do jej uczuć i rozumu, to obecnie, nie rezygnując z oświeconych czytelników, zwracał się bezpośrednio do mas chłopskich, do nich adresując swój utwór. Z pozycji zatem poety piszącego o ludzie przechodził na pozycje poety dla ludu. Wymagało to od autora Buntu nie tylko dokładnej znajomości codziennego bytu, psychologii i moralności ludu, lecz i określonych środków artystycznych, za pomocą, których mógłby się odwołać do sfery wyobrażeń ludowych. Że wszystkie te wymogi zostały spełnione w Krobecznikach, świadczy fakt, iż poemat zdobył sobie dużą popularność w środowisku chłopskim, a niektóre jego urywki, jak słynna ?korobuszka” z rozdziału pierwszego, mówiąca o miłosnym spotkaniu wiejskiej dziewczyny ze swym ukochanym, śpiewane są do dziś. W Krobecznikach stanowczo już zrywa Niekrasow z romantyczną tradycją epiki rosyjskiej, z kultem romantycznego bohatera (czemu hołdował jeszcze w pewnym stopniu w Nieszczęśnikach), wprowadzając na jego miejsce bohaterów z ludu, zwykłych prostych ludzi, niczym szczególnym nie wyróżniających się z ogólnej masy chłopskiej. Zerwał także z pozorowaną ludowością romantyków przepajając swój poemat duchem ludowego żywiołu, ludowej wyobraźni i ludowych sądów.