Proces determinacji zmienia kierunek w wypadku opisu czynów, które skończyły się niepowodzeniem, które spowodowały kryzys gospodarczy, klęskę militarną czy pogorszenie stanu zdrowia. Wówczas to hubrysta dokonuje atrybucji zewnętrznej. Próbuje wyjaśnić niepowodzenia za pomocą takich czynników, jak zdarzenia losowe, brak warunków do pracy, niekompetencje i złośliwość innych ludzi. Są to czynniki znaj-dujące się poza kontrolą osobistą i dlatego człowiek nie ponosi za nie odpowiedzialności.
Proces atrybucyjny znacznie upraszcza się dzięki selektywnemu działaniu pamięci ludzkiej. Wiadomo, że człowiek lepiej zapamiętuje i łatwiej przypomina sobie te czyny, które skończyły się sukcesem, niż te, które doprowadziły do klęski. W takich okolicznościach hubrysta umieszcza w swojej biografii jedynie te pierwsze, pomijając całkowicie te drugie, ponieważ nie są one dostępne jego świadomości. Selektywność pamięci upraszcza więc system wyjaśnień.
Trzecią deformację nazywam złudzeniem nieomylności w działaniu. Ludzkie czyny ekonomiczne i społeczne składają się z wielu faz, takich jak przygotowanie możliwych wariantów działania, wybór jednego z nich, czynności realizaacyjne i kontrola osiąganych wyników. W większości sytuacji nieznane 404 są algorytmy, które pozwalają osiągnąć określone cele z absoutną pewnością. Z konieczności sprawca musi posługiwać się metodą prób i błędów wykonuje on operacje, które często nie prowadzą do pożądanych wyników. Popełnia pomyłki, które w przyszłości inni korygują. Takie postępowanie przypomina trochę rozwiązywanie labiryntów. Błąd prakseologiczny staje się nieodłączną cechą ludzkich poczynań.
