Jednym z pierwszych gett założonych przez hitlerowców podczas II wojny światowej było getto w Łodzi – drugim co do liczby ludności ośrodku przemysłowym Polski. Miasto zostało zdobyte przez wojska niemieckie 8 września 1939 roku i tak jak cała zachodnia część Rzeczypospolitej – „oficjalnie” stało się częścią III Rzeszy. Następnie przemianowano je na Litzmannstadt (na cześć pewnego niemieckiego generała zabitego niedaleko Łodzi podczas I wojny światowej).
W tym czasie ponad jedną trzecią z 665 tysięcy jego mieszkańców stanowili Żydzi, którzy czynili z Łodzi ważne centrum kulturalne w Europie. Dlatego w kilku częściach Starego Miasta Niemcy od razu zaczęli organizować getto, gdzie do lutego 1940 roku zostali przemieszczeni wszyscy żydowscy mieszkańcy. Na obszarze czterech kilometrów kwadratowych gnieździło się 200 000 ludzi. Było to drugie co do wielkości getto, a rozmiarami ustępowało tylko warszawskiemu.
Część ludności zmuszono do pracy na rzecz okupantów. Dzień roboczy trwał 12 godzin, nie było wolnego czy świąt. Za swoją ciężką pracę ludzie ci otrzymywali marne grosze. Średnia zapłata za dzień pracy wynosiła 70 fenigów, podczas gdy cena kilograma ziemniaków wahała się od dwóch do nawet siedmiu marek. Żydom nie pozwolono zresztą posługiwać się niemieckim pieniądzem. 15 maja 1940 wypuszczono specjalną walutę do obiegu tylko na terytorium getta. Emisja odbywała się tak jakby w imieniu czegoś w rodzaju miejscowego samorządu – Rady Starszych i za upoważnieniem jej przewodniczącego – Chaima Rumkowskiego. Jako, że Łódź znajdowała się w tym momencie „wewnątrz Rzeszy” pieniądze te przybrały nazwę marek i fenigów (w przeciwieństwie do polskich złotych i groszy), a umieszczone na nich napisy były w języku niemieckim.
Na banknotach umieszczono narodowo-religijne symbole judaizmu: menorę i Gwiazdę Dawida. Znajdowały się tam też napisy QUITTUNG UBER oraz DER AELTESTE DER JUDEN IN LITZMANNSTADT, a także podpis Rumkowskiego. Ponadto widniała na nich informacja, że próby fałszerstw będą surowo karane.
Jako, że papierowe pieniądze nie sprawdzały się w każdych warunkach panujących w tym miejscu, podjęto decyzję o emisji monet. Było to więc jedyne getto posiadające własne monety. W latach 1942-43 wypuszczono krążki różnych nominałów i wykonane z odmiennych metali. Produkcja rozpoczęła się od emisji 10-cio fenigowej monety tak zwanego typu pierwszego. Z jednej strony posiadała Gwiazdę Dawida na tle kłosów zboża, datę 1942 oraz napis po okręgu Der Aelteste der Juden. Po drugiej stronie w centrum widniała duża liczba 10 (bez określenia jednostki pieniężnej), poniżej dwie dębowe gałązki z małą sześcioramienną gwiazdą między nimi, na wierzchu napis Litzmannstadt – Getto. Pierwsza partia tych monet przedstawiona do zatwierdzenia nie zdobyła jednak uznania w oczach administracji niemieckiej. Z powodu rozmiaru oraz wzornictwa za bardzo przypominała 10-cio fenigówkę samej Rzeszy. W ciągu dziesięciu dni pracy zostało jednak wyemitowanych przypuszczalnie około 100 000 takich monet. Miały więc został wycofane z użytku. Na koniec roku 1940 zostały wypuszczone 10-cio fenigówki według nowego wzoru. Pozostawiono napisy, ale podobnie jak cyfry, były one wykonane innym stylem. Zniknęły dębowe gałązki i kłosy (tradycyjne elementy monet niemieckich), za to dodano napis pfennig.
Jeśli natomiast chodzi o monety „markowe”, to były ich trzy rodzaje (5, 10 i 20 marek). Wypuszczono je w roku 1943, a część także na początku 1944 jednak także z datą 1943. Wszystkie miały jednakowy wzór. Na rewersie znajdowała się Gwiazda Dawida oraz duży napis GETTO, a pod spodem data emisji. Na awersie natomiast znacznej wielkości liczba nominału, na której z kolei widniała wstęga z napisem QUITTUNG UBER. Po okręgu zaś widniały słowa DER AELTESTE DER JUDEN IN LITZMANNSTADT. Najbardziej rozpowszechnione były aluminiowe 5 i 10-cio markówki, a emisja monet spotkała się z entuzjastycznym przyjęciem ludności getta, jako że w panujących warunkach duża część banknotów była po prostu zniszczona. Dziś te rzadkie krążki mają dużą wartość kolekcjonerską, niestety są też bardzo często fałszowane.
