Kolej zelazna

Kolej żelazna otwierała nowy rozdział w twórczości Niekrasowa ? krytykę rodzących się stosunków kapitalistycznych pouwłaszczeniowej Rosji. Niekrasow, będąc bystrym obserwatorem życia współczesnego, widział, jak na miejsce dawnych więzów pańszczyźnianych tworzą się nowe w postaci zależności od bogacących się kułaków, kupców, przemysłowców, lichwiarzy. Oni teraz stawali się panami sytuacji, ?bohaterami epoki”. Zatrudniając tysięczne rzesze biedoty wiejskiej na budowach, w przemyśle, w rolnictwie ciągnęli ogromne zyski z ich eksploatacji. Wyjątkowo ciężkie warunki pracy panowały na budowach kolei żelaznych, na których popierani przez rząd akcjonariusze dorabiali się olbrzymich majątków poprzez różne oszustwa, malwersacje i niemiłosierny wyzysk siły roboczej. Opiewając więc w Kolei żelaznej bohaterski trud rosyjskiego chłopstwa demaskował równocześnie Niekrasow drapieżcze instynkty żerujących na ludzkiej krzywdzie współczesnych mu kapitalistów, tych samych rabusiów i zdzierców, których tak bezlitośnie smagał w swoich satyrach Sałtykow?Szczedrin. Naczelne miejsce wśród różnorodnych zainteresowań tematycznych ostatniego okresu działalności poetyckiej Niekrasowa zajmuje ? obok tradycyjnej już problematyki chłopskiej ? tematyka historyczno-rewolucyjna związana z ruchem dekabrystów oraz krytyka współczesnej burżuazji przemysłowo-finansowej.